Khu vườn mùa Thu

 

Không nhìn thấy màu vàng của lá. Trời trở lạnh vào những buổi chiều cho đến sớm mai. Nàng Thu ở đây bước khẽ, nhẹ êm làm đôi lúc tưởng như quên mùa thu đang đến.

Trên giàn bầu có vài chiếc lá úa vàng. Từ hạ qua thu, được các chị cung cấp thật nhiều bầu bí, mướp hương nên đã không buồn khi giàn bầu hiếm muộn chỉ cho hai trái. Có kỷ niệm thật đẹp, thật trân quý với trái bầu khô trong thời binh lửa, nên chủ nhân để dành một trái trên giàn. Trời trở lạnh, nắng yếu dần. Chẳng biết bầu có khô nỗi hay không. Hay tất cả chỉ là hoài niệm, chất trong nỗi nhớ về một thời đã thật xa rồi.

"Bầu ơi thương lấy mướp cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"

Khu vườn hẹp. "Ông làm vườn" dẫu siêng năng cũng chỉ cưa gỗ, đóng đinh làm ra ba giàn cho những dây leo. Cũng vì thế mà có ba anh mướp cuối mùa chung sống với cô bầu. Ba trái mướp cũng được để dành không hái. Chủ nhân của nó muốn quay trở lại, một thời rửa chén bằng xơ mướp ngày nào.

Cây chanh dây lúc trèo lên tá túc ở ngọn cam thì cho nhiều hoa trái. Khi ra riêng chắc nhớ thuở đông vui nên ủ rũ chẳng sinh sôi, rồi buồn, chết khi lá vẫn còn xanh mướt. Giàn khổ qua mượt mà hoa trái, từ dạo chớm hè đến bây giờ. Mỗi buổi sáng ra hỏi thăm rất kỹ, mà đôi lúc vẫn nhìn thấy trái đỏ, nằm khuất giữa nhiều lớp lá. Chàng cười. Nó như du kíck thuở xưa! Chợt cười một mình khi nhớ chuyện cô em kể. Bà khách Mỹ khoe chỉ trồng một cây mà có tới hai loại trái khác nhau. Rồi bà dẫn chứng tức thì bằng hai trái khổ qua, một đỏ một xanh! Có trồng mới biết lá khổ qua thơm ngát. Chỉ cần chạm tay vào hương lá toả bay. Chị em trong nhà cũng bắt đầu chê, khổ qua mua ngoài chợ vừa đắng vừa dai, lại cũ. Chưa kể còn bón phân hoá học. Có lẽ nhờ vậy mà niềm vui có mãi, thay cho nỗi khổ trồng ra rồi còn phải kiếm người tiêu thụ giúp, giống như trồng mía. 

Người làm vườn bây giờ để sẵn cái thang cạnh bên cây quýt và cây đu đủ. Lúc đầu, chàng ân cần. Em leo hái trái đi. Đừng sợ vì thang ở Mỹ không dễ gì gẫy để cho người ta thưa kiện! Vừa khuyến khích chàng vừa đứng giữ chân thang. Vậy là không thể khước từ, đành phải "trèo lên, lên, trèo lên..." vừa hái vừa run. Sáu, bảy chục trái chen chúc ôm quanh thân cây tròn nhỏ. Cảnh nhà nghèo con đông nên đứa nào cũng nhỏ bé xinh xinh. Đu đủ chín đồi màu cam đỏ rực. Có điều lạ, là được ươm trồng từ hột đu đủ Mễ, trái to nhưng lại cho ra giống khác, trái nhỏ hơn, vị ngọt đậm đà hơn và không có hột. Người mê làm vườn, ăn một lần là ao ước muốn trồng. Có thực hành mới biết. Ươm cùng hạt giống nhưng cây mọc lên chẳng giống nhau. Đứa trái nhỏ tròn, đứa trái to dài. Có cây cái, cây đực và cả cây "gay" nữa! Đó là ông làm vườn nhận định lũ cây. Cây nhiều trái, cây không trái và cây ra hoa rồi rụng mãi cho đến khi có được một hay hai trái. 

 

Mùa này quýt chín vàng cây. Cây quýt nhỏ cao chừng 6 tấc cho được 7 trái thật to, nặng oằn nhánh nhỏ. Cây quýt già cở tuổi 25, cứ đều đặn năm ít trái năm cho nhiều trái. Thêm chút bận rộn cho mùa hái trái, kịp trao tay những lần gặp người thân. Thêm những lần ra bưu điện, bên trong gói quà chỉ là trái ngọt vườn nhà. Khoảng cách hơn ngàn dặm, chợt thành gang tấc khi chạm vào những ngọt ngào của hoa trái thương yêu.

Ông làm vườn giăng chiếc võng dưới tàn cây quýt, nằm đu đưa ngắm khói lam chiều. Khói bay quyện mùi củi khô làm nhớ những chiều xưa. Nơi đây, dường như chẳng ai tha thiết cùng hoa trái. Chỉ là mượn vay hình ảnh của ngày xưa, để sống cho qua hết chuỗi ngày trộn quá khứ vào trong hiện tại. Để tiếc, để đau cho quê mẹ Việt Nam.

 

quỳnh my