Theo dấu chân xưa

Mẹ kính yêu của con, bây giờ con không biết Mẹ đang làm gì nơi đó, Mẹ có biết là con đang nhớ Mẹ thật nhiều không? Năm nào cũng vào độ cuối Hè, lòng con thương nhớ Mẹ xôn xao. Nỗi nhớ dâng tràn nhiều hơn bao giờ, ghép thành những giòng thư con gửi về Mẹ, đúng ngày rằm tháng Bảy - mùa Vu Lan. Khi từ biệt Mẹ để ngập ngừng bước những bước vụng dại vào đời- cuộc đời mà niềm vui chừng như không bao nhiêu, so với nỗi bận rộn, lo âu, phiền muộn...Con mới nhận ra niềm hạnh phúc vô biên mình bỏ lại, kể từ khi bên cạnh đời con vắng đi bóng dáng gần gủi thân yêu của Mẹ. Con ước gì thời gian quay trở lại, để con không quá ơ hờ, mãi hồn nhiên bơi lội trong giòng sông mát ngọt yêu thương, mà không hề nghĩ có một ngày sẽ đến, con chim non đủ lớn khôn, tung đôi cánh lià tổ ấm.

Mẹ ơi, không phải đợi đến khi xa Mẹ rồi con mới hiểu, mà đã từ lâu trong lòng con luôn cảm nhận, ngọn núi uy nghi trầm lặng của tình Cha . Mẹ là giòng suối từ bi mát ngọt tuôn tràn, là bóng mát êm đềm cho con nép mình nương tựa suốt bao năm. Ðã biết bao nhiêu lần con bắt gặp ánh mắt buồn bã âm thầm của đấng sinh thành, như cố nuốt vào lòng những nỗi buồn đau, bởi từng biến động, thăng trầm trong cuộc sống, cho nên dù ráng sức mình, vẫn có đôi lần bó tay nhìn các con thiếu thốn, lầm than. Con tự trách mình ngu ngơ, khờ dại, khi thầm so sánh với bạn bè may mắn hơn mình. Họ không phải sinh ra trong gia đình quá đổi nhiều con, cho nên mọi thứ đều được sẻ chia không giới hạn. Và bên cạnh đó, là những luật lệ nghiêm khắc, mà Cha đặt ra để uốn nắn đàn con, bởi tự biết mình không có thời giờ để gần gủi con nhiều như các con cần.

Cho mãi sau này con mới hiểu, vì đâu Cha quá khắc khe với các con. Con vẫn chưa quên chuyện anh trai tánh nghịch ngợm nhất nhà, thường bị Cha nghiêm trị mỗi khi có người hàng xóm lên tiếng than phiền. Ngày đó con là đứa em nhỏ, thường nắm áo theo anh trong những trò chơi với lũ trẻ chung quanh. Con biết rõ ai là người phá phách, thường nghĩ ra những trò để chọc phá xóm làng. Nhưng mỗi khi nghe tiếng than phiền, thì luôn luôn anh là người bị đòn roi. Trong trí óc non dại của con ngày đó, có chút tủi hờn khi nghĩ tại sao Cha chẳng thương chúng con nhiều như Cha nhà người. Họ vẫn luôn luôn bằng mọi cách bênh vực và bao che lầm lỗi của con họ, dù biết rõ chuyện con họ gây ra. Cha cho biết lỗi của anh là không tự thắng mình, biết lũ trẻ quá quắt làm tổn hại cho người khác, vẫn góp mặt để chung vui dù bản thân chẳng có tham gia. Tội "biết mà cố phạm" của anh đủ bị phạt đòn, bởi Cha dạy đừng để ý tới lầm lỗi của người, mà chỉ cần nhận biết lầm lỗi của mình. Tánh nhẫn nhục, không tranh cãi, không cho mình đúng người sai, theo thời gian thấm nhuần tâm hồn đàn con của Mẹ Cha. Thật lâu rồi, con có lần nghe anh trai than thở rằng cuộc đời không phải bóng mát êm đềm, cho nên tính nhịn nhường không tranh hơn thua, mà Cha đã luyện cho từ nhỏ, đôi khi khiến anh có cảm tưởng như bị người ta nhìn như người khờ dại! Mẹ ơi, đó chỉ là những năm tháng đầu tiên đối mặt với cuộc đời. Bởi càng đi xa hơn, chúng con càng khám phá ra giữa những hơn thua, đúng sai ở chung quanh, thái độ điềm nhiên ngắm nhìn như khi đang xem tuồng trên sân khấu, rồi mỉm cười không nói gì, đã đem lại cho chúng con biết bao an lạc, nhẹ nhàng, dù quanh mình có xẩy ra nghịch cảnh trớ trêu.

Mẹ ơi, con ước ngày xưa con hiểu được, tấm lòng trời biển cao vời của người Cha với đàn con quá đông, một mình tận tụy hy sinh hứng trọn cay đắng, nhọc nhằn trong cuộc sống, chỉ mong đổi lấy ngày mai tốt đẹp cho con. Những buồn tủi thoáng qua ngày đó, đã thay vào lòng biết ơn không sánh được lúc con lớn khôn theo thời gian. Không phải chỉ riêng sự giáo huấn, mà con nhận được từ Cha Mẹ, con và những người bạn thân tình còn có cùng cảm nhận với nhau rằng, dường như những đứa trẻ được lớn lên trong sự dắt dìu nghiêm khắc của Cha,đến lúc trưởng thành thường thay cho hờn tủi buồn phiền ngày thơ dại, bằng lòng biết ơn sâu thẳm tận bên trong, cũng như có sự gắn bó rất đậm sâu với Mẹ Cha và những người thân, nhờ vào sự ràng buộc bởi trách nhiệm về hành vi của từng người ngay khi còn nhỏ. Với Mẹ, hành trang vào đời mà Mẹ đã cho, là món quà vô giá. Ðó là tấm lòng đối với mọi người, sẻ chia nổi khổ, niềm đau tha nhân. Cũng nhờ nhận được phần gia sản quý báu này từ Mẹ, mà những bước chân vào đời của con không đến đỗi gian nan. Con đi bằng bước chậm nhưng thanh thản êm đềm vì biết mở lòng ra, gạt ra những bon chen ganh ghét tỵ hiềm....giống như cách Mẹ Cha đã sống.

Mẹ ơi, con không hiểu sao ngày đó, con có lần so sánh với chung quanh, mà không biết thấy Mẹ đang thật gần bên cạnh, lặng lẽ âm thầm đón sự nhọc nhằn, vất vả một đời. Mẹ như quên luôn chính mình, để chỉ biết vì con, cho con, ước mơ con lớn khôn nên người hữu dụng. Tấm lòng từ ái, thương người như thể thương thân. Mẹ ơi, làm sao con quên được bài học từ bi Mẹ dạy chúng con. Năm đó gia đình mình theo thời cuộc đẩy đưa bởi sống trong đất nước triền miên chinh chiến. Ngay kế căn nhà vừa mới dọn đến của gia đình, là nỗi kinh hoàng của Mẹ Cha và đám trẻ khờ dại chúng con. Người đàn bà khó nghèo triềm miên vì không kham nổi những khổ đau trong cuộc sống, đã ngày mỗi ngày trút hết sự căm hờn lên gia đình mình, chỉ vì Cha Mẹ có khả năng để lo cho chúng con đủ ăn đủ mặc! Những tiếng chưởi rủa được gào lên bất kể lúc nào khi rãnh rỗi, không cứ đêm ngày. Cha lặng lẽ lắc đầu, rồi vỗ về, trấn an lũ con. Còn Mẹ thì lâm râm niệm Phật, cầu xin cho người sớm thoát cảnh khổ, được ấm áo, no cơm để không tạo nghiệp thêm. Họ hàng, người thân chứng kiến cảnh này, không ai nghĩ gia đình mình chịu. nổi, và có lời khuyên nên thu xếp dọn đi. Nhưng Cha vẫn bình thản an nhiên, còn Mẹ thì không bao giờ từ chối giúp người khốn khó, dù gặp lần đầu trong khu xóm nghèo nàn, mặc dù hoàn cảnh gia đình đông con chỉ mình Cha đi làm. Mẹ đã xẻ áo, chia cơm không phân biệt dù người dữ, người hiền, dù cả Mẹ và Cha đang gánh trên vai gánh nặng.

Giòng chinh chiến lại đẩy đưa thêm lần nữa, đàn con hầu hết đã lớn khôn. Căn nhà cuối cùng gia đình mình cư ngụ ở quê hương, là căn nhà nhỏ trong xóm nghèo giữa thành phố xa hoa. Ở đây, con đã thất vọng, trong khoảng thời gian đầu đối diện với bộ mặt đa dạng môi trường sống hoàn toàn xa lạ với Mẹ Cha và chúng con. Con ngẩn ngơ chới với, khi thấy và nghe đứa bé vừa tập nói ở cạnh nhà, phát ra tiếng bập bẹ đầu tiên là tiếng chửi tục giống như mỗi đầu câu nói của người chung quanh nó. Con càng đau khổ và ngượng ngùng nhiều hơn nữa, khi thấy và nghe cô láng giềng trạc tuổi mình có khuôn mặt dễ nhìn, cũng buông tiếng chưởi thề lúc đi ngang qua nhà mình, khi nói chuyện bình thường với đám trai hay gái trong khu xóm. Có những buổi trưa hè nóng, vẳng trong lời hát à ơi ru cháu của bà ngoại hiền từ, là tiếng chưởi rủa vút cao vượt qua con hẻm nhỏ không sâu. Người ta chưởi nhau vì bênh con, vì lấn đất sang sân nhà người bên cạnh, và vì đủ thứ nguyên do - giống như cả nhà mình bị kêu ra chửi để..giải sầu. Chỉ vì giọt sương đọng lại trong đêm từ trên căn gác nhỏ, vô tình rớt xuống gánh hàng rong. Con tưởng tượng như địa ngục là nơi nầy, và chị em con giống như đang lưu đày khỏi mảnh đất êm đềm của mộng mơ khi vừa mới lớn. Nhưng đã quen với những thăng trầm, coi đời là hư ảo, như diễn vở có đủ tiếng cười và nước mắt... Mẹ coi như không có từng lời hiềm khích, những hành động hiếp đáp thẳng tay của lũ trẻ chung quanh đối với em trai nhỏ hiền lành hơn ai hết của con. Mẹ đối xử không phân biệt, bất cứ người nào tìm đến với mình, dù thật lòng hay chỉ bề ngoài để được Mẹ giúp.

Bài học từ bi từ nơi Mẹ, đã giúp con thêm "can đảm", để nở ra được nụ cười thân thiện, với cô láng giềng có tiếng chưởi thề giòn như pháo nổ, thay vì cúi mặt tránh xa giống như bao bạn gái chung quanh. Con quên nói cho Mẹ biết, là con đã nhận lại ánh mắt rưng rưng chớp nhẹ, và nụ cười thật ấm áp vô cùng. Từ đó, con thôi không còn nghe tiếng chưởi, và cảm động làm sao bởi có một ngày, cô láng giềng đặc biệt này dừng chân trước cửa nhà mình, gọi con ra để tặng cho chùm ổi còn dính cuống mượt mà, là những trái ổi xá lị thơm tho, hái từ quê nhà ở miền Tây mà cô vừa đem ở quê lên, tặng cho con như một cách để tỏ tình thân. Từ đó với con xóm lao động nhỏ không còn là địa ngục như con nghĩ. Vì anh trai nghịch ngợm ngày xưa đã là sinh viên Vạn Hạnh, anh ra sức dạy kèm cho những cô bé học trò trung học những môn mà đám học trò con gái như con vẫn ngại ngùng, vì hiếm khi được điểm cao. Mẹ còn nhớ không, những muà Hè sau đó, Mẹ Cha có thể an tâm đi về căn nhà lá trên miền rừng núi, để cho con mặc tình làm đầy ắp căn nhà nhỏ nơi xóm nghèo ở Saigon. Vẫn theo gót chân anh như ngày nhỏ, con tập họp những đứa trẻ la cà, nghịch ngợm, dạy hát, dạy viết chính tả, tập đọc và tập làm những bài luận ngắn cùng với em gái út của con. Xóm nhỏ không còn lằn ranh phân biệt, giữa những đứa trẻ con nhà lao động, và đám học trò thướt tha áo trắng, giống như có từ bao năm trước. Một điều đặc biệt, mà chúng con khám phá ra, là cô bé có tiếng chưởi giòn như pháo ngày nào, giờ thay vào bằng tiếng hát thật trong trẻo, vút cao, mà con thường được nghe ngay chính trong căn nhà nhỏ của mình. Cha đã hài lòng nói với các con rằng: Nếu như biết sống, thì dù ở nơi đâu cũng tìm thấy sự an vui.

Mẹ kính yêu của con! Mỗi năm cứ vào ngày rằm tháng Bảy, muà Vu Lan báo hiếu ở đây. Con đi chùa để được cài lên trên ngực áo cành hoa hồng màu đỏ. Lòng con cảm nổi ấm áp, tưởng chừng con đang có Mẹ thật gần bên cạnh. Mỗi khi nở trên môi nụ cười thân thiện, gửi một ánh mắt nhìn ấm áp dịu dàng, hay lắng nghe trong sự cảm thông, mà không hề phán đoán, chê khen...Và nhận lại những tấm chân tình, con có cảm tưởng như Mẹ thật sự đang ở trong con, Mẹ có biết không? Mẹ ơi, có phải cuộc đời như là giấc mơ không? Ngày xưa con nắm chặt tà aó màu lam, nép mình bên Mẹ, dẫm những bước chân thơ trên đá sỏi nơi sân chùa Mẹ vẫn thường đi. Ðể rồi ngày nay nơi này, trong nỗi nhớ, niềm thương dành cho Mẹ, đã dẫn đưa con tìm lại dấu chân xưa. Cũng nhờ hạt giống lành mà Mẹ gieo trồng lên mảnh đất tâm con ngày đó, mà ngày nay hạt giống nẩy mầm. Bởi giữa những ngọn sóng đời vây quanh, con đã tìm ra một trú ẩn an lành khi đi tìm dấu chân Mẹ trong sân chuà và sân thiền viện. Sân chuà ngày cũ, tiếng mõ chuông thuở xa xưa, những câu kinh tụng mà con đã ơ hờ vì không thấu hiểu...bây giờ chính là một phần không thể tách rời trong cuộc sống của con ở nơi đây. Con cảm nghe thân yêu, gần gủi lắm như đã tìm ra đường về lại nhà xưa, sau bao năm trời lạc dấu, xa xôi.

Bây giờ thì Mẹ có thể mỉm cười, bởi không còn băn khoăn lo lắng về con như trước kia. Không gần Mẹ nhưng con đã tìm ra nơi chốn thật an lành để nương tựa trên quãng đường đời. Mẹ ơi, ân Tam Bảo dầy sâu biết mấy. Ân Mẹ Cha vời vợi biển trời. Giờ đây con còn mang ân nặng của quý Thầy, của sư cô- những bậc tôn túc đã dẫn dắt và chỉ bày con đi vào đường lành. Biết sống đời tỉnh thức và chuyển hoá phiền muộn, khổ đau thành an lạc và hạnh phúc. Cho dù cuộc đời có thật sự vui ít, buồn nhiều, nhưng con không còn sợ hãi, âu lo và nghi ngại giống thuở xưa.

Mẹ kính yêu của con.

Hôm nay con xin mượn những vần thơ của người bạn đạo nơi xa, dâng tặng Mẹ cùng tất cả những người Mẹ yêu dấu trên đời, để nói lên tấm lòng thành, thương yêu của chúng con, khi may mắn còn có Mẹ- người Mẹ tuổi hạc mong manh như giọt sương buổi sớm.

MẸ

Mẹ là đức Quan Âm
Hiện thân nơi cõi trần
Ban tình thương vô tận
Gieo rắc mầm Phật tâm

Trước lòng Mẹ từ bi
Quỹ ma quỳ sám hối
Giũ sạch bụi sân si
Trên dốc đời u tối

Bao phen con lao đao
Giữa giòng đời điên đảo
Mẹ đã là chiếc phao
Dìu con vào bến đạo

Trong chập chùng mê lộ
Con khóc cười vô thanh
Chỉ còn vòng tay Mẹ
Là nơi chốn an lành

Mẹ mong manh tuổi hạc
Mẹ tinh tuyền như sương
Thân tâm hòa an lạc
Thơm ngát nước nhành dương.
(Thơ AI CƠ)


Nguyên Thảo
Mùa Vu Lan 2004




Comments

Popular posts from this blog

Từng ngày qua đi...

Giá của Tự Do

Vui thú đồng quê